Birçok şirketimiz son 15 yılda kazandıklarını içinde bulunduğumuz ekonomik krizle birlikte maalesef son bir yılda neredeyse kaybetmiş durumda. Şirketlerimiz ya küçülmekte ya da deyim yerindeyse zor süreçten kurtulmak için debelenmekte veya bir kısmı da konkordato ilan etmiş durumda. Özellikle üretim yapan KOBİ’lerimiz kurtuluş arayışı içindeler.
Ekonomik krizin etrafı kara bulut gibi sardığı ve etkilerinin aşırı derecede hissedildiği günümüzde bir de küresel rekabetin kıyasıya yaşanması nedeniyle ülkemizde ortaklık kavramının oluşturulması gerektiğini düşünüyorum. Yaygınlaşacak işletmeler arası “Ortaklık Kültürü” ile birlikte yeniden ekonomik ve derin insani bağlar oluşturmaya ihtiyacımız var.
Bu kültürü benimsemeye bir yandan da mecbur görünüyoruz. Çünkü artık şartlar değişti. Ülke ekonomisinin gelişebilmesi ve şirketlerimizin içinde bulundukları zor süreçlerden çıkabilmesi için yeni bir bakış açısı ile ortaklık kültürüne geçmekten başka alternatifimiz yok. Özellikle de KOBİ ölçeğinde bulunan şirketlerimizin önlerine gelen fırsatları iyi değerlendirebilmeleri için birleşerek rekabet güçlerini artırmaları gerekiyor.
Ekonomik krizi yok olmadan atlatmanın kısaca ayakta kalmanın sırrı kurumsallaşma ve ortaklık kültürünü geliştirmemizden geçiyor. Ortaklık kültürü kolay değil. Hele geçmişte ortaklıkların çoğunun başarılı olmamaları ve kötü örnekleri toplumu ortaklık yapmayı korkar hale getirmiş durumda. Üstüne üstlük büyüklerimizin “akrabanla bile ortak olmayacaksın” lafının dilimize pelesenk olması bizleri ortaklık yapısından uzaklaştırmış. Aslında ortaklık kültürü rekabet sürecinde sinerji etkisinden etkin bir biçimde yararlanmasını bilen ve rekabetin etkin işleyişini sağlayabilen kültürel bir zenginliktir.
Batı dünyasına baktığımızda ise birçok başarılı işletmenin ortaklık yapısına sahip olduğunu görebiliriz. Ortaklık yapılarını incelediğimizde bizden temel farkları ise onların ortaklık yapısının yazılara dökülmüş kurallara dayanmış olduğunu biz de ise duygulara dayalı bol temennili sözel olduklarını görebiliriz.
Krizden kurtulmak istiyorsak acilen aile ve coğrafi kültürümüze uygun kendi ortaklık kültürünü geliştirmeliyiz. “Aman aman ortaklık mı” gibi olumsuz lafları bir kenara itip “bir elin nesi var iki elin sesi var” sözünü şiar edinip sağlam temellere dayalı ortaklıklar kurmalıyız.
Ortaklık kültürü kavramı, bireysel girişime nazaran daha avantajlıdır. Birden çok kişinin veya kurumun bir araya gelerek bir teşebbüste bulunması, bu teşebbüsün etkin bir biçimde sürdürülmesini kolaylaştırır ve teşebbüsün başarısında önemli rol oynar.
Ortaklık Kültürünün getireceği avantajlar;
- Ortaklar birbirlerinden hem ekonomik hem de manevi güç alacak,
- Grup kararı verileceği için bireysel alınan kararlara göre hata payı daha azalır,
- Farklı bakış açılarıyla çözümler bulunabilir,
- Kurumsallaşma daha hızlı gelişir,
- Sermaye yetersizliği bertaraf edilebilir,
- Karar aşamasında karşılıklı müzakere edileceği için fikir zenginliği ile risk alma eğilimi yetersizliği veya cesaretsizlik gibi engeller aşılabilir.
Yalnız ortaklık kurulurken sadece ekonomik çıkarlar düşünülmemeli. Bu düşünce yetersiz kalır ve sürdürülebilir olmaz. Ortaklık kurulurken işin maddi boyutunun yanında ortağınızla insani ilişkilerinizin nasıl olabileceğinize dikkat edip karşılıklı saygı ve güven unsurlarının olmasına özen gösterilmesi gerekir.
Ortaklığın uzun ömürlü olması için ortaklık kurarken dikkat edeceklerimiz;
- “Aman bunu söylersem kırılır mı” düşüncesini bırakıp açık iletişim ilkesi ile her konuyu açık sözlülükle işin başında konuşun,
- Ortaklığı duyguya değil yazılı yol planları ile mantığa dayalı yapın,
- Konuştuğunuz ortaklık prensiplerinizi ve kurallarınızı yazıya dökün ve imzalayın,
- Profesyonel bir Danışman’a sadece bugünü ve iyi günleri değil, yarını ve kötü günleri de kapsayan “Şirket ve Ortaklık Sözleşmesi” hazırlatın,
- Kazanç olmadığı zaman paylaşımın kolay ama kazanç olduğunda paylaşımın daha zor olduğunu bilerek ortaklık başlangıcında yan faydalar dahil tüm kazanç paylaşımının kurallarını yazılı belirleyin ve imzalayın,
- Ortaklık Sözleşmesinde, görev, sorumluluk, kazanç ve yetki paylaşımını ile birlikte olumsuz durumda ortaklıktan çıkış şartlarını da yazılı belirleyin ve imzalayın,
- Her ay birlikte iş yeri dışında baş başa bir yemek yiyerek fikirlerinizi, sorunlarınızı ve önerilerinizi özgürce dile getirin,
- Ortağınızla olan ilişkinizde darılma ve küsme eylemlerinizi yapmayın.